|
|
|
Powszechnie wiadomo, że Holandia jest rowerową stolicą świata. Holendrzy dopracowali się też najlepszego na świecie sposobu szkolenia i egzaminowania rowerzystów. Ten system można wprowadzić również w Polsce.
Od 2018 roku wdrażają go z powodzeniem w szkołach Lublina tamtejsi działacze rowerowi. Zdobyli cenne know-how w tym zakresie, więc wzorców nie trzeba już szukać daleko za granicą.
Holendrzy, jeden z najbardziej rowerowych narodów Europy słyną z nie tylko z tego, że mają bardzo dobre drogi dla rowerów. Zapewnili także bardzo wysokie bezpieczeństwo rowerzystom i innym niechronionym użytkownikom dróg. Podstawę stanowi solidnie przygotowanie do bycia uczestnikiem ruchu. Co ciekawe w odróżnieniu od Polski, karta rowerowa nie jest tam obowiązkowa, ale za to powszechna (również w odróżnieniu od Polski, gdzie zdobywa ją tylko część uczniów). Holenderskie szkolenie młodych rowerzystów bazuje na praktyce i odbywa się w warunkach realnego ruchu drogowego. Bardziej przypomina polskie szkolenie na prawo jazdy niż na polską kartę rowerową. Zdobycie karty poprzedza specjalny egzamin (tzw. egzamin holenderski). Odbywa się na ulicy, w normalnych w warunkach.
Chociaż holenderski system szkolenia wydaje się być niedoścignionym dla reszty Europy ideałem, okazuje się, że mimo różnic w mentalności, a przede wszystkim w przepisach, można go „przeszczepić” na warunki polskie. Dzieje się to od paru lat w Lublinie. Od 2018 roku, mimo problemów pandemicznych, udało się tam przeprowadzić z powodzeniem aż kilkanaście egzaminów holenderskich.
Lubelscy działacze rowerowi wyszli z prostego założenia, że forma i zakres egzaminu na kartę rowerową są kluczowe dla wiedzy i umiejętności młodych rowerzystów.
Niestety, to co trzeba umieć i wiedzieć, żeby zdać egzamin, choćby i mało przydatne w praktyce, jest traktowane poważniej przez uczących się od rzeczy istotniejszych lecz nie wymaganych na egzaminie.
Zatem odpowiednia forma egzaminu staje się sprawą bazową.
Typowy kurs wychowania komunikacyjnego w ramach przedmiotu "Technika" i przygotowanie ucznia do egzaminu zwykle sprowadza się do do nauczania przepisów ruchu drogowego pod kątem późniejszego testu. Pytania z testu są przerabiane wielokrotnie na lekcjach techniki. Duża część uczniów otrzymuje kartę rowerową nawet bez sprawdzenia ich umiejętności poruszania się na rowerze. Egzamin, jeśli w ogóle jest, kończy się krótkim przejazdem po boisku szkolnym. A zatem jeżeli sprawdzian praktyczny ogranicza się tylko do techniki jazdy po placu z torem przeszkód, to uczniowie nie mają motywacji by uczyć się jazdy w realnym ruchu drogowym.
Pomysł ulepszenia formuły egzaminu na kartę rowerową pojawił się dzięki inicjatywie nauczycieli. Zaistniał podczas prowadzenia przez działaczy rowerowych szeroko zakrojonego wieloletniego programu praktycznej edukacji rowerowej wśród uczniów lubelskich podstawówek. Szczególnie dokuczał brak oferty, która mogłaby uzupełnić teoretyczny test na kartę rowerową.
Aktywiści rowerowi zaproponowali wdrożenie egzaminu praktycznego, wzorowanego na z holenderskim systemie kształcenia rowerzystów. System wykorzystywał wieloletnie doświadczenia.
Pierwszy w Polsce praktyczny egzamin rowerowy w formule holenderskiej – czyli w realnym ruchu drogowym - odbył się 8 czerwca 2018 r. Przeprowadziło go Porozumienie Rowerowe wspólnie ze Szkołą Podstawową nr 52.
W egzaminie wzięło udział ponad 40 uczennic i uczniów z klas czwartych (https://fb.watch/bFmSR8ryQ_/) Zastosowana formuła sprawdziła się.
Egzamin odbywa się za zgodą dyrekcji szkoły, która jest jego formalnym organizatorem i wspiera cały proces od strony logistycznej. Celem egzaminu jest sprawdzenie praktycznej znajomości przepisów i reczywistej umiejętności uczniów jazdy rowerem w warunkach uspokojonego ruchu drogowego. Do egzaminu praktycznego podchodzą wyłącznie uczniowie, którzy zdali już egzamin teoretyczny (test) z przepisów. Zaliczenie egzaminu polega na samodzielnym przejechaniu przez egzaminowanych wyznaczonej trasy. Wydarzenie odbywa się z zaangażowaniem społeczności szkolnej, nie tylko uczniów i nauczycieli, ale też rodziców.
Egzamin zaczyna się od omówienia z uczestnikami zasad postępowania. Potem wszyscy zdający uczniowie grupowo pokonują trasę egzaminu, by uniknąć ewentualnych pomyłek. Koordynator przeprowadza następnie krótkie szkolenie rodziców i nauczycieli. To oni wcielają się w rolę egzaminatorów. Stają na poszczególnych punktach trasy, którą przemieszają się uczniowie. Każdy z egzaminatorów otrzymuje formularz oceny uczniów. Indywidualnie ocenia poprawność wykonania manewru przez ucznia.
Szlak przejazdu egzaminacyjnego za każdym razem jest ustalany we współpracy z nauczycielem. Z reguły przebiega w ścisłym otoczeniu szkoły, na ulicach o uspokojonym ruchu. Egzamin odbywa się w godzinach kiedy ruch na osiedlu jest mały (weekend lub godziny przedpołudniowe). Trasa zawiera kilkanaście punktów oceny (najczęściej na skrzyżowaniach) i wymusza możliwie dużo manewrów skrętu w lewo. Wymaga to od ucznia większego skupienia i całej sekwencji ruchów. Dzięki temu prawidłowe wykonanie manewru się utrwala.
W czasie egzaminu uczeń zwykle porusza się przez strefy zamieszkania, wydzielonymi drogami dla rowerów. Jazda odbywa się na zasadach ogólnych, kontraruchem, przejazdami dla rowerzystów z sygnalizacją świetlną i bez sygnalizacji, przez różne typy skrzyżowań. Uczniowie, w kamizelkach z przypiętym numerem na plecach, są wypuszczani z terenu szkoły co dwie minuty. Dba się by ich przejazd po trasie był indywidualny, bowiem zjeżdżanie się uczniów w grupę powoduje trudność w ocenie poprawności wykonania manewrów.
Dzięki dobremu przygotowaniu uczniów przed samym egzaminem tj.
zdawalność jest wysoka, na poziomie ok. 90%.
Jeśli uczeń otrzyma minimum 80% dobrych ocen z kart egzaminacyjnych uzyskuje wynik pozytywny.
W przebieg egzaminu praktycznego na kartę rowerową zaangażowani są i uczniowie i cała społeczność szkolna. To sprawia, że jest on traktowany jako pierwszy poważny egzamin, który realnie sprawdza wiedzę i umiejętności jazdy w ruchu drogowym. Szkoły podstawowe, uczestniczące w egzaminie "holenderskim" na kartę rowerową o wiele częściej zachęcają później swoich uczniów do regularnego przyjeżdżania rowerem z domu do szkoły.
Dla wielu szkół podstawowych egzamin praktyczny na kartę rowerową rozszerza ofertę edukacyjną. Uzupełnia znacząco lekcje wychowania komunikacyjnego o bardzo wartościowy i nowoczesny komponent.
Dla dyrekcji szkół określa wyższy standard w zakresie nowoczesnej edukacji rowerowej. Gdy choć raz uda się namówić zarząd szkoły na zorganizowanie takich zajęć, rokrocznie powtarzane są w tych samych placówkach. Wystawia to najlepsze świadectwo celności i wartości zaproponowanej idei.
„Dzięki efektywnej metodzie szkolenia opartej na holenderskich wzorcach udało się stworzyć bardzo atrakcyjną ofertę dla szkół i uczniów, która jest obecnie cyklicznie już realizowana. Mamy przekonanie, że szersze wdrażanie „egzaminu holenderskiego” w szkołach wywoła stopniową reformę wychowania komunikacyjnego i większe zainteresowanie uczniów regularnym poruszaniem się rowerem – stwierdza luberski koordynator akcji Michał Wolny
Upowszechnianie egzaminu na kartę w formule holenderskiej w innych miastach kraju zajmujemy się w ramach projektu Rowerowa Szkoła Aktywności Obywatelskiej.
czytaj więcej o projekcie
|
# info
|
